IS HUKUKU SORU VE COZUMLERI 4

46. Asgari ücret tespit komisyonunda aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?

A) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Gene! Müdürü veya yardım­cısı

B) İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü veya yardımcısı

C) Devlet İstatistik Enstitüsü Ekonomik İstatistikler Dairesi Başkanı veya yar­dımcısı

D) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin belirlediği bir üye

GERİ

Çözüm:

46.İş Kanunu'nun 39. maddesinde asgari üc­ret komisyonu üyeleri belirtilmiştir.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının tespit ede­ceği üyelerden birinin başkanlığında Ça­lışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürü veya yardımcısı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü veya yardımcısı, Devlet İstatistik Enstitüsü Ekonomik İsta­tistikler Dairesi Başkanı veya yardımcısı,

Hazine Müsteşarlığı temsilcisi, Devlet Plan­lama Teşkilatı Müsteşarlığından konu ile il­gili dairenin başkanı veya yetki vereceği bir görevli ile bünyesinde en çok işçiyi bulun­duran en üst İşçi kuruluşundan değişik iş-kolları için seçecekleri beş, bünyesinde en çok işvereni bulunduran işveren kurulu­şundan değişik işkolları için seçeceği beş temsilciden kurulur.

Yanıt: D

47. Fazla çalışma haftalık kaç saati aşan ça­lışmalardır?

A) 40

B) 45

C) 50

D) 55

Çözüm:

47.Haftalık 45 saati aşan çalışmalar fazla ça­lışma sayılır.

Yanıt: B

48. Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat ba­şına düşen miktarının yüzde kaç yüksel­tilmesiyle belirlenir?

A) %50

B) %40

C) %30

D) %20

Çözüm:

48-İş Kanunu'nun 41. maddesine göre; her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret nor­mal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi sure­tiyle ödenir.

Yanıt: A

49. Fazla sürelerle çalışmak nedir?

A) Haftalık 45 saati aşan çalışmalardır.

B) Sözleşmede 45 saatin altında çalışma süresi belirlendiğinde, belirlenen süre İle 45 saat arasındaki çalışma sü­residir.

C) Sözleşmede 45 saatin altında çalışma süresi belirlendiğinde, belirlenen sü­reyi aşan çalışma süresidir.

D) Hiçbiri.

Çözüm:

49,Sözleşmede 45 saatin altında çalışma sü­resi belirlendiğinde, belirlenen süre ile 45 saat arasındaki çalışma süresi fazla süre­lerle çalışmaktır.

Yanıt: B

50. Fazla çalışan bir işçi, fazla çalıştığı zaman için zamlı ücret yerine fazla çalıştığı her saat karşılığında ne kadar serbest zaman kullanabilir?

A) 30 dakika

B) 1 saat

C) 1 saat 30 dakika

D) 2 saat

Çözüm:

50. İş Kanunun 41. maddesine göre; fazla ça­lışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı üc­ret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılı­ğında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.

Yanıt: C

51. Fazla çalışma süresi yılda kaç saatten fazla olamaz?

A) 120

B) 170

C) 250

D) 270

Çözüm:

51. İŞ Kanunun 41. maddesine göre; fazla ça­lışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyet-miş saatten fazla olamaz.

Yanıt: D

52. Bir işçinin yıllık ücretli izin hakkının ola­bilmesi için deneme süresi dahil en az ne kadar çalışmış olması gerekir?

A) 2 yıl

B) 1,5 yıl

C) 1 yıl

D) 6 ay

Çözüm:

52. İş Kanunu'nun 53. maddesine göre; İşye­rinde işe başladığı günden itibaren, de­neme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.

Yanıt: C

53. 18 yaşından büyük 50 yaşından küçük, beş yıldan fazla onbeş yıldan az çalışmış bir işçinin ücretli yıllık izni en az kaç gün­dür?

A) 14

B) 20

C) 26

D) 30

Çözüm:

53. İş Kanunu'nun 53. maddesinde yıllık ücretli izinler belirlenmiştir.

İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;

a. Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,

b. Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olan­lara yirmi günden,

c. Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olan­lara yirmialtı günden,

az olamaz.

Yanıt: B

54. 18 yaşından küçük, 50 ve 50 yaşından büyük işçilerin yıllık ücretli izinleri en az kaç gündür?

A) 14

B) 18

C) 20

D) 22

Çözüm:

54. İş Kanunu'nun 53. maddesine göre; onse-kiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.

Yanıt: C

55. Yıllık ücretli iznin kullanılmasıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünebilir.

B) İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izin­ler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez.

C) Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.

D) İşveren, işyerinde çalışan işçilerin yıl­lık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmak zorundadır.

Çözüm:

55. İş Kanunu'nun 58. maddesinde Yıllık ücretli iznin uygulanması hükümleri yer almakta­dır.

a. Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez.

b. Bu iznin 53 üncü maddede gösterilen süreler içinde işveren tarafından sü­rekli bir şekilde verilmesi zorunludur.

c. Ancak, 53 üncü maddede öngörülen izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir.

ç. İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izin­ler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez.

d. Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.

e. Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka biryerde ge­çirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren top­lam dört güne kadar ücretsiz izin ver­mek zorundadır. İşveren, işyerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmak zo­rundadır.

Yanıt: A

56. Bir işçi günlük en fazla kaç saat çalıştırı­labilir?

A) 7,5

B) 8

C) 11

D) 13

Çözüm:

56. Bir işçi günlük en fazla 11 saat çalıştırılabi­lir.

Yanıt: C

57. Aşağıdakilerden hangisi çalışma süresin­den sayılan hallerden değildir?

A) İşçilerin işveren tarafından işyerlerin­den başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler.

B) İşçinin işinde ve her an İş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksın ve çıkacak işi bekle­yerek boş geçirdiği süreler.

C) Çocuk emziren kadın işçilerin çocuk­larına süt vermeleri için belirtilecek süreler.

D) İşçinin kendi imkanları ile işi giderken yolda gecen zaman.

Çözüm:

57. İş Kanunu'nun 66. maddesinde çalışma sü­resinden sayılan haller belirlenmiştir.

a. Madenlerde, taşocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun yeraltında veya su altında çalışılacak işlerde işçi­lerin kuyulara, dehlizlere veya asıl ça­lışma yerlerine inmeleri veya girme­leri ve bu yerlerden çıkmaları için ge­reken süreler.

b. İşçilerin işveren tarafından işyerlerin­den başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler.

c. İşçinin işinde ve her an iş görmeye ha­zır bir halde bulunmakla beraber ça-lıştırılmaksızm ve çıkacak işi bekleye­rek boş geçirdiği süreler.

d. İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işve­renle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksı­zın geçirdiği süreler.

e. Çocuk emziren kadın işçilerin çocukla­rına süt vermeleri İçin belirtilecek sü­reler.

f. Demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması ya da onarım ve tadili gibi, İşçilerin yerleşim yerlerin­den uzak bir mesafede bulunan işyer­lerine hep birlikte getirilip götürülme­leri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler.

Yanıt: D

58. Yedibuçuk saatten fazla süreli işlerde ara dinlenme süresi ne kadardır?

A) 15 dakika

B) 30 dakika

C) 45 dakika

D) 60 dakika

Çözüm:

58. İş Kanunu'nun 68. maddesi ara dinlenme sürelerini belirlemektedir.

Günlük çalışma süresinin ortalama bir za­manında o yerin gelenekleri ve işin gere­ğine göre ayarlanmak suretiyle işçilere;

a. Dört saat veya daha kısa süreli işlerde onbeş dakika,

b. Dört saatten fazla ve yedibuçuk saate kadar (yedibuçuk saat dahil) süreli iş­lerde yarım saat,

c. Yedibuçuk saatten fazla süreli işlerde bir saat,

Ara dinlenmesi verilir.

Bu dinlenme süreleri en az olup aralıksız verilir.

Ancak bu süreler, iklim, mevsim, o yerdeki gelenekler ve işin niteliği göz önünde tutu­larak sözleşmeler ile aralı olarak kullandırı­labilir.

Dinlenmeler bir işyerinde işçilere aynı veya değişik saatlerde kullandırılabilir.

Ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayıl­maz.

Yanıt: D

59. Gece çalışması en geç saat kaçta ve en erken saat kaçta sona erer?

A} En geç 19:00 en erken 06:00

B) En geç 20:00 en erken 06:00

C) En geç 21 en erken 05:00

D) En geç 22: en erken 05:00

Çözüm:

59. İŞ Kanunu'nun 69. maddesine göre; ça­lışma hayatında "gece" en geç saat 20.00'de başlayarak en erken saat 06.00'ya kadar geçen ve her halde en fazla onbir saat süren dönemdir.

Yanıt: B

60. Genç işçi kimlere denir?

A) Onbeş yaşını tamamlamış, ancak on-sekiz yaşını tamamlamamış işçilere

B) Ondört yaşını tamamlamış, ancak on-sekiz yaşını tamamlamamış işçilere

C) Onbeş yaşını tamamlamış, ancak yedi yaşını tamamlamamış işçilere

D) Onsekiz yaşını tamamlamamış işçi­lere

Çözüm:

60.Onbeş yaşını tamamlamış, ancak onsekiz yaşını tamamlamamış işçilere genç işçi de­nir.

Yanıt: A

61. Aşağıdaki işlerden hangisinde onsekiz yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınların çalıştırılması yasak değildir?

A} Maden ocakları

B) Kablo döşemesi

C) Tünel inşaatı

D) Dokuma işleri

Çözüm:

61. İş Kanunu'nun 72. maddesine göre; Ma­den ocakları ile kablo döşemesi, kanalizas­yon ve tünel inşaatı gibi yer altında veya su altında çalışılacak işlerde onsekiz yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınla­rın çalıştırılması yasaktır.

Yanıt: D

62. Onbeş yaşını tamamlamamış temel eği­timi tamamlamış ve okula gitmeyen ço­cukların çalışma süreleri günlük ve haf­talık en fazla kaç saattir?

A) Günde 5, Haftada 35

B) Günde 7, haftada 35

C) Günde 5 haftada 25

D) Günde 7 haftada 25

Çözüm:

62. İş Kanunu'nun 71. maddesine göre; temel eğitimi tamamlamış ve okula gitmeyen ço­cukların çalışma saatleri günde yedi ve haf­tada otuzbeş saatten fazla olamaz.

Yanıt: B