İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GENEL BAKIŞ SORU VE ÇÖZÜMLERİ 1

1. İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ilk araştırmaları kimin yaptığı kabul edil­mektedir?

A) Gregorius Agrícola

B) Heredot

C) Hipokrat

D) Plini

DEVAMI

ÇÖZÜM:

1. İş sağlığı ve güvenliği konusunda ilk araştır­mayı Yunanlı tarihçi ve düşünür Here-dot'un yaptığı kabul edilmektedir. Here-dot, çalışanların sağlığı ile yapılan iş arasın­daki ilişkinin araştırmasını başlatan kişidir. Heredot ilk kez, çalışanların verimli olması için yüksek enerjili besinlerle beslenmeleri gerektiğini belirtmiştir.

Yanıt: B

2. Hipokrat'ın çalışmalarını geliştiren kim­dir?

A) Plini

B) Paracelsus

C) Nicander

D) Heredot

ÇÖZÜM:

2. Nicander, Hipokrat'ın çalışmalarını daha da geliştirmiştir.

Yanıt: C

3. Endüstri sağlığının babası olarak kim ka­bul edilmektedir?

A) Gregorius Agrícola

B) Heredot

C) Bernardino Ramazzİni

D) Hipokrat

ÇÖZÜM:

3. İtalyan klinikci BernardinoRamazzini, en­düstri sağlığının babası olarak kabul edilir. Bilimsel esaslara dayalı olarak iş sağlığı ve güvenliği konusunu ele alan ilk kişidir. 1713 yılında yayımladığı "De Morbis Arti-ficum Diatriba" isimli kitabında meslek hastalıklarını ayrıntılı olarak ele almıştır. Bu kitabı sayesinde iş sağlığının koruyu­cusu sayılmıştır.

Yanıt: C

4. Baca temizleyicilerinin skrotum (testis) kanserine yakalandığını ilk kez kim söyle­miştir?

A) Sir Percival Patt

B) Bernardino Ramazzİni

C) Gillmann Thomson

D) CharleTurner Tacrach

ÇÖZÜM:

4. İngiliz Sir Percival Patt 1776'da baca te­mizleme işinde çalışanların skrotum (tes­tis)kanserine yakalandığını tespit etmiştir. Bu tespit sonucunda fabrikalarda baca te­mizliği işinde çocuk İşçilerin çalıştırılması nedeniyle 1788 yılında Baca Temizleyicileri Kanunu çıkarılmıştır.

Yanıt: A

5. Fabrikasında çalışma süresini kısaltan, çocuk işçilerin çalışmasını yasaklayan ve işçilerin daha iyi şartlarda çalışmasını sağlamaya çalışan iş adamı kimdir?

A) Gillmann Thoms

B) Charle Turner Tacrach

C) Sir Percival Patt

D) Robert Owen

ÇÖZÜM:

5. Galli reformcu ve sosyalist iş adamı Robert Owen (1771-1858), fabrikasında çalışma süresini kısaltmış, belli yaşın altındaki ço­cuk işçi çalıştırılmasını yasaklamış ve işçile­rin daha iyi şartlarda çalışması İçin çaba harcamıştır.

Yanıt: D

6. İş sağlığı ve güvenliği alanındaki iik bilim­sel gelişmeler aşağıdaki ülkelerden han­gisinde ortaya çıkmıştır?

A) Almanya

B) İtalya

C) ABD

D) İngiltere

ÇÖZÜM:

6. İş sağlığı ve güvenliği konusunda ilk çalış­malar İtalya'da başlamış, İngiltere'de geliş­miştir. Örneğin İngiltere'de 1802 yılında "Sağlık ve Ahlakın Korunması Kanunu", 1833 yılında da "Fabrika Kanunu" yayın­lanmıştır.

Yanıt: D

7. Avrupa birliğinin çıkardığı "İş Sağlığı ve Güvenliği Direktifi" hangi yılda çıkarıl­mıştır?

A) 1961

B) 1974

C) 1989

D) 1991

ÇÖZÜM:

7. 1989 yılında çıkarılan 89/391/EEC sayılı "İş Sağlığı ve Güvenliği Direktifi" İş sağlığı ve güvenliği alanında çerçeve direktif olarak kabul edilmiştir. Bu çerçeve direktife da­yandırılarak çok sayıda bireysel direktifler çıkarılmıştır.

Yanıt: C

8. Türkiye'de zorla çalıştırmayı kaldıran dü­zenleme aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dilaver Paşa Nizamnamesi

B) Maadin Nizamnamesi

C) 151 sayılı Ereğli Havzası'na Yönelik Kanun

D) Borçlar kanunu

ÇÖZÜM:

8. 1869 yılında "Maadin Nizamnamesi" ya­yınlanmıştır. Bu nizamname ile bütün ma­denlerde çalışan işçilerin güvenliği ile ilgili düzenlemeler getirilmiştir. Kömür iş ko­lunda zorunlu işçi çalıştırılması yasaklana­rak, çalışanların insani yönüne de değer verilmiştir.

Yanıt: B

9. Aşağıdakilerden hangisi İlk medeni kanu­nun olan Mecelle'de iş sağlığı ve güven­liği ile ilgili düzenlemelerden değildir?

A) Ücretlerin ayni olarak ödenmesi ya­saklanmıştır.

B) Kömür İş kolunda zorunlu işçi çalıştı­rılması yasaklanmıştır.

C) Günlük çalışma süresinin gün doğu­mundan batımına kadarolacağı belir­lenmiştir.

D) İşçinin işverenin kusurundan dolayı zarara uğraması durumunda bu zara­rın tazmin yükümlülüğü getirilmiştir.

ÇÖZÜM:

9. Mecelle'de, iş sağlığı ve güvenliği alanında işçinin, işverenin kusurundan dolayı zarara uğraması durumunda bu zararın tazmin yükümlülüğü getirilmiştir. Ücretlerin ayni olarak ödenmesi yasaklanmış, günlük ça­lışma süresinin gün doğumundan batımına kadar olacağı belirlenmiş ve işçinin çalış­maya hazır olması durumunda ücrete hak kazanacağı belirlenmiştir.

Yanıt: B

10. Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği konu­sunda ilk düzenlemeler hangi sektörde yapılmıştır?

A) Kömür Sektörü

B) İnşaat Sektörü

C) Kimya Sektörü

D) Tarım Sektörü

ÇÖZÜM:

10. Cumhuriyetten önce Dilaver Paşa ve Maa­din Nizamnameleri ile Cumhuriyet döne­minde de Ereğli Havza-i Fahmiyesi Maden Amelesinin Hukukuna Mütealik Kanun (Ereğli Kömür Havzası Maden İşçisinin Hu­kukuna İlişkin 151 sayılı Kanun)'u iie kömür iş kolunda iş sağlığı ve güvenliği konula­rında düzenlemeler yapılmıştır.

Yanıt: A