MADEN İŞLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SORULARI, CEVAPLARI, ÇÖZÜMLERİ 1

1. Maden İşlerinde kullanılan "ayak" teri­minin tanımı aşağıdakilerden hangisi­dir?

A) Maden içerisinden sürülen galeri

B) Yeraltında yangın, su, zararlı gaz ve diğer tehlikeleri önleyici engeller
DEVAMI

C) Yerüstüyle bağlantısı olmayan kuyu

D) Maden içerisinde iki galeri arasında cephe halinde üretim yapılan yer

2. Maden işlerinde kullanılan "röset" teri­minin tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kuyu ve başaşağıların dip ve başları­nın katlardaki yatay yollarla olan bağ­lantı yerleri

B) Lağım deliklerine patlayıcı madde ko­nulduktan sonra kalan boşluğun ge­rektiği biçimde doldurulması

C) Kademe, alın ve yüzlerindeki eğimi

D) İşletmelerde güvenlik için bırakılan maden kısımları

3. Aşağıdakilerden hangisi yeraltı maden iş­letmelerinde kullanılan üretim yöntem­lerinden biri değildir?

A) Dolgu yöntemi

B) Sondaj yöntemi

C) Blok göçertme yöntemi

D) Uzun ayak yöntemi

4. Aşağıdakilerden hangisi alternatif ma­den işletme yöntemlerinden biri değil­dir?

A) Augermining üretim yöntemi

B) Deniz dibi madenciliği

C) Ara katlı göçertme yöntemi

D) Solüsyon madenciliği

5. Metan gazı hangi oranlarda hava ile ka­rıştığında grizu patlaması oluşur?

A) % 2 - % 15

B) % 4 - % 15

C) % 4 - % 17

D) % 5 - % 17

6. Metan gazının hava İle karışımlarında metan gazı oranı kaç olduğunda en şid­detli grizu patlaması meydana gelir?

A) % 4

B) % 9

C) % 15

D) % 50

7. Metan gazı Me havanın karışımı sonucu grizu parlaması oluşması için oksijen oranı en az ne kadar olmalıdır?

A) % 12

B) % 15

C) % 18

D) %21

8. Grizulu ocaklarda aşağıdaki patlayıcılar­dan hangisi kullanılabilir?

A) Jelatinit

B) Adi fitil

C) Gecikmeli kapsül

D) Grizutin klorür

9. Aşağıdakilerden hangisi kömür tozu pat­lamalarının oluşumunu etkileyen faktör­lerden biri değildir?

A) Kömürün özgül ağırlığı

B) Kömür tozunun kü! İçeriği

C) Kömür tozunun uçucu madde içeriği

D) Kömür tozunun tane büyüklüğü

10. Aşağıdakilerden hangisi, çalışanların sağlı ve güvenliklerini sağlamak İçin işve­renin sorumlulukları ile ilgili yanlıştır?

A) İşyerleri, çalışanların sağlık ve güven­liklerini tehlikeye atmayacak şekilde tasarlanır

B) İşyerinde yapılacak her türlü çalışma, yetkili kişinin nezaretinde ve sorum­luluğu altında yapılır

C} Özel riski bulunan işler yalnızca, işve­ren tarafından eğitilen kişilerce yapı­lır

D) Tüm güvenlik talimatları çalışanların anlayacağı şekilde hazırlanır

11. Çalışanların işyerinde maruz kalabilecek­leri....................... riskler dahil olmak

üzere risklerin belirlenmesi ve değerlen­dirilmesi.

Maden İşyerlerinde İş Sağlığı Ve Güven­liği Yönetmeliği'ne göre yukarıdaki boş­luğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Psikososyal

B) Fiziksel

C) Kimyasal

D) Ergonomik

12. Maden İşyerlerinde İş Sağlığı Ve Güven­liği Yönetmeliği'ne göre sağlık güvenlik dokümanı ile ilgili aşağıdakilerden han­gisi doğru değildir?

A) Sağlık ve güvenlik dokümanı, işye­rinde çalışmaya başlandıktan sonra bir hafta içinde hazırlanmalıdır.

B) İşyerinde önemli değişiklikler olduk­tan sonra revize edilmelidir

C) İşyerine İlave yapıldığında revize edil­melidir

D) İşyerinde zarara uğratma potansiyeli olan ancak zarara uğratmayan iş ka­zalarından sonra gözden geçirilmeli­dir

Yanıtlar

1. Ayak: Maden içerisinde iki galeri arasında cephe halinde üretim yapılan yer.

Yanıt: D

2. Röset: Kuyu ve başaşağıların dip ve başla­rının katlardaki yatay yollarla olan bağlantı yerleri.

Yanıt: A

3. Yeraltı maden işletmelerinde kullanılan üretim yöntemleri:

-» Oda topuk yöntemi

Ambarlı kazı yöntemi -» Dolgu yöntemi —> Ara katlı göçerime yöntemi -» Blok göçerime yöntemi —> Uzun ayak yöntemi

Yanıt: B

4. Alternatif maden işletme yöntemleri şun­lardır;

-» Sondaj ile üretim yöntemi -> Augermining üretim yöntemi

Yeraltı gazlaştırma yöntemi -» Solüsyon madenciliği —> Deniz dibi madenciliği

Yanıt: C

5. Metan gazının hava ile % 4 - % 15 oranla­rında karışması sonucu grizu patlaması oluşur?

Yanıt: B

6. Metan gazının hava Ne karışımında metan gazı oranı % 9 olduğunda en şiddetli grizu patlaması oluşur.

Yanıt: B

7. Grizu patlaması, belli oranlardaki metan gazıyla havanın karışarak oluşturduğu pat­lamadır. Patlamanın gerçekleşebilmesi için en az % 12 oranında oksijen gerekmekte­dir.

Yanıt: A

8. Grizulu ocaklarda kullanılacak patlayıcı maddeler grizu emniyetli; bakır kovanlı ve emniyetli kapsüller, grizutin klorür, grizu-tin roş, grizutin kuş vb. kullanılır. Alümin­yum kovanlı ve gecikmeli kapsüller, adi fi­tiller, jelatinit ve gom türü dinamitler, emülit ve anfo kullanılmamalıdır.

Yanıt: D

9. Kömür tozu patlamalarının oluşumunu et­kileyen faktörler:

Tozun kimyasal yapısı: Kömür tozunun uçucu madde, sabit karbon, kül ve nem içeriği patlaya bilirliğini etkilemektedir. Kö­mür tozlarının tutuşabilme ve patlaya­bilirle ihtimalleri, uçucu madde oranlarının yüksekliğine bağlı olarak artmaktadır. Tozun tane boyutu: Normal şartlarda ya­nıcı olan kömür, ancak ufalanıp, ince toz haline getirildiğinde patlayıcı olmaktadır. Bunun nedeni, kömürün oksijenle temas eden yüzey alanının ve havaya verdiği ya­nıcı gaz miktarının artmasıdır. Toz yoğunluğu: Kömür ocaklarında kömür tozu patlamalarının oluşabilmesi için ge­rekli en düşük toz yoğunluğunun, 50 - 60 gr/m3ltir. Tozun cinsi, inceliği, tutuşturma kaynağı ve ortamdaki metan gazı varlığı bu değerin düşmesine neden olmaktadır. Tozun dağıla bilirliği: Kömür tozlarının pat­lama esnasında, havada toz bulutu oluştu­racak şekilde dağılım göstermeleri, patla­manın İlerlemesinde oldukça önemlidir. Bu ise, toz parçacıklarının boyutuna, toz par­çacıklarının birbirleriyle ve çökeldikleri yü­zeylerle aralarındaki adezyon kuvvetine ve nem varlığına bağlı olarak değişmektedir. Tutuşturma kaynağı: Patlama oluşabilmesi için yeterli büyüklükte bir ısı veya alev kay­nağının bulunması gerekmektedir. Bu; me­tan gazı patlamalarından, hatalı patlayıcı kullanımından, arızalı elektrik hat ve kablo­larından, sürtünme nedeniyle kızışmadan ve havadaki tozların sürtünmesiyle oluşan statik elektriğin ani boşalmasından kay­naklanabilir.

Yanıt: A

10. Maden İşyerlerinde İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetmeliği'nİn 5. maddesinin 1. Bendinin a fıkrasına göre işverenin yerine getir­mekle yükümlü olduğu yükümlülükler:

Çalışanların sağlık ve güvenliklerini sağla­mak amacıyla;

1. İşyerleri, çalışanların sağlık ve güven­liklerini tehlikeye atmayacak şekilde tasarlanır, inşa edilir, teçhiz edilir, hiz­mete alınır, işletilir ve bakımı yapılır.

2. İşyerinde yapılacak her türlü çalışma, yetkili kişinin nezaretinde ve sorumlu­luğu altında yapılır.

3. Özel riski bulunan işler yalnızca bu iş­lerle ilgili özel eğitim alan ehil kişiler tarafından ve talimatlara uygun ola­rak yapılır.

4. Tüm güvenlik talimatları çalışanların anlayacağı şekilde hazırlanır.

5. 18/6/2013 tarihli ve 28681 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan İşyerle­rinde Acil Durumlar Hakkında Yönet­meliğe uygun olarak yeterli ilk yardım donanımı sağianır ve yılda en az bir defa olmak üzere düzenli olarak ge­rekli tatbikatlar yapılır.

Yanıt: C

11. Maden İşyerlerinde İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetmeliği'nİn 5. maddesine göre; "Çalı­şanların işyerinde maruz kalabilecekleri psikososyal riskler dahil olmak üzere risk­lerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi"

Yanıt: A

12. Maden İşyerlerinde İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetmeliği'nİn 5, maddesine göre "Sağlık ve güvenlik dokümanının işyerinde çalış­maya başlanılmadan önce hazırlanmasını ve önemli değişiklikler veya ilave yapıldı­ğında ya da işyerinde meydana gelen iş ka­zası; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını za­rara uğratma potansiyeli olduğu halde za­rara uğratmayan olaylardan sonra gözden geçirilmesini ve ihtiyaç halinde revize edil­mesini sağlar."

Yanıt: A