BAKIM ONARIM İŞLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SORULARI, CEVAPLARI, ÇÖZÜMLERİ 2

13. Aşağıdakilerden hangisi bakım onarım işlerinde elektriğe çarpılma neden olan etmenlerden değildir?

A) Seyyar aydınlatma lambalarının 24 volt olması

B) Kullanılan seyyar elektrikli cihazların izolasyonunun uygun olmaması

GERİ

C) Ortamın çok iletken bir ortam olması

D) Sistemin enerjisinin kesilmemiş ol­ması

14. Aşağıdakilerden hangisi bakım onarım işlerinde meydana gelen kazaların diğer kazalardan farklı kılan nedenlerden de­ğildir?

A) Çalışmaların   aceleye getirilmesi, planlı yapılmaması

B) Gerekli yerlerden izin alınmaması

C) Çalışma ortamının uygun aydınlatıl­ması

D) Çalışma esnasında uygun tedbirlerin alınmamış olması

Bakım Onarım İşlerinde iş Sağlığı ve Güvenliği

15. Aşağıdakilerden hangisi bakım onarım işlerinde alınması gereken genel önlem­lerden değildir?

A) Tamir bakım işinin planlı yapılması, beklenmedik arızalar için de plan ya­pılması

B) İzin veren makamların gerekli tedbir­leri alıp izin vermesi

C) Bakım onarın sonucunda ortaya çı­kan artıkların el ile temizlenmesi

D) Denetim hizmetinin aksatılmaması

16. Muayene veya bakım sırasında, koruyu­cuların kaldırılması gerektiğinde, aşağı­dakilerden hangisi yapılmalıdır?

A) Güç kesilmeli ve şalter ise açılmalıdır.

B) Güç kesilmeli ve şalter ise kilitlenme-lidir.

C) Güç verilmeli ve şalter İse kilitlenme-lidir.

D) Güç verilmeli ve şalter ise açılmalıdır.

17. Aşağıdakilerden hangisi makine bakım­larında dikkat edilmesi gereken iş sağlığı ve güvenliği kurallarından değildir?

A) Basınçlı kaplar ve kazanlar basınç al­tına iken bakım ve onarım yapılma­malıdır.

B) Çalışan makine üzerinde hiçbir su­rette bakım yapılmamalıdır,

C) Makinenin dönen kısımlarına el sü­rülmemelidir.

D) Zorunlu olmadıkça zehirli ve tehlikeli işler hava kararmaya başladıktan sonra yapılmalıdır

18. Elektrik bakım ve onarım İşlerinde enerji kesildikten sonra işe devam edebilmek için alınması gereken en önemli önlem aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tesisat ve ana şalterinin kilitlenmesi

B) Bakım ve onarımın ehliyetli teknik elemanlarca yapılması

C) Tesisat veya ekipmanın uygun şe­kilde topraklanması

D) Uyarı levhalarının asılması

19. Rutubetli ve iletken ortamlarda bakım ve onarım çalışmaları yapılırken kullanı­lan aydınlatma cihazları hangi gerilimde olmalıdır?

A) 240 volt

B) 100 volt

C) 48 volt

D) 24 volt

20. Bakım ve onarım gibi nedenlerle fırın ve ocakların içine girilmeden önce sıcaklık kaç derece aşağıya düşürülmelidir?

A) 25

B) 35

C) 45

D) 50

21. Bakım ve onarım işlerinde kısa devre ve topraklama İşlemi, çalışma yerinin hangi bölümlerinde yapılmalıdır?

A) En uzak kısımları üzerinde ve bu yerin çıkış ucunda

B) En yakın kısımları üzerinde ve bu ye­rin giriş ucunda

C) En yakın kısımları üzerinde ve bu ye­rin her iki ucunda

D) En yakın kısımları üzerinde ve bu ye­rin çıkış ucunda

22. Bakım ve onarım işlerine ilişkin aşağıda belirtilenlerden hangisi uygun bir davra­nış değildir?

A) Onarım işlerinden sorumlu kişi, onarı­lan makine, cihaz veya tesisatın çalış­masına izin vermeden önce, koruyucu tertibatın uygun şekilde tekrar yerle­rine konulup konulmadığını kontrol edecektir.

B) Bakım ve onarım işlerinin yapılabil­mesi için, koruyucu tertibatın kaldırıl­ması gerekiyorsa, bunlar makine dur­durulduktan ve onarım işlerinden so­rumlu olanlardan izin alındıktan sonra kaldırılacaktır.

C) Basınçlı kazanlar ve kaplar basınç al­tında iken onarımında gerekli önlem­ler alınacaktır.

D) Bakım ve onarım işleriyle görevli işçi­lere, alev geçirmez el lambaları veri­lecektir.

23. Parlayıcı veya patlayıcı maddeler taşın­mış olan kapların kaynakla tamiri yapıl­madan önce, içi buharla temizlenmeli ve sonra kap içerisi aşağıdakilerden hangisi ile doldurulmalıdır?

A) Asal gazla

B) Kum veya talaşla

C) Daha önce içerisinde bulunan kimya­sal maddeyle

D) Basınçlı havayla

ÇÖZÜMLER:

13. Elektriğe çarpılma:

—> Sistemin enerjisinin kesilmemiş olma­sından,

~+ Ortamın çok iletken bir ortam olma­sından,

-> Kullanılan seyyar elektrikli cihazların İzolasyonunun uygun olmamasından,

—> Seyyar aydınlatma lambalarının dü­şük gerilimli (24 Volt) olmamasından kaynaklanmaktadır.

Yanıt: A

14. Bakım onarım işlerinde meydana gelen ka­zaların diğer kazalardan farklı kılan neden­ler

—> Çalışmaların    aceleye getirilmesi,

planlı yapılmaması, -» Gerekli yerlerden izin alınmaması, izin

veren makamların gerekli tedbiri al­maması,

-» Uzman kişilerin veya ekiplerin bulu­namaması veya ekiplerin noksan oluşu,

-» Çalışma ortamının uygun aydınlatıl­mamış olması,

-> Bakım onarım öncesinde, işe başla­madan önce gerekli tedbirlerin alın­mamış olması, işe tedbirsiz başlan­ması,

-> Çalışma esnasında uygun tedbirlerin alınmamış olması,

İşin bitiminde, daha önce sökülmüş olan emniyet tedbirlerinin tekrar yer­leştirilmemiş olması,

-> Bakım onarım esnasında tesiste mey­dana getirilen değişiklikler var ise bu değişikliklerin operatöre izah edilme­miş olması,

-» Malzemelerin uygun kullanılmaması.

Yanıt: C

15.Bakım onarım İşlerinde alınması gereken genel önlemler:

—> Tamir bakım işinin planlı yapılması, beklenmedik arızalar için de plan ya­pılması,

—>■Gerekli yerlerden izin alınması (İzinle­rin yazılı belgeye dayandırılması), -» İzin veren makamların gerekli tedbir­leri alıp izin vermesi, -» Bakım onarım ekibinin işe başlama­dan önce gerekli tedbirleri alması, —> Onarım süresince tedbirli çalışması, -» İşin sonunda gerekli tedbirleri alması, —> Yapılan bakım ve onarımın, görülen

arızaların kayda alınması, -» Uzman kişilerin çalıştırılması, ->• Makine yapımcılarının tavsiyelerine

dikkat edilmesi, —> Denetim hizmetinin aksatılmaması, -> Uygun takım çantaları verilmesi, -> Zararlı, zehirli, parlayıcı, patlayıcı gaz­lara karşı tedbir alınması (Havalan­dırma sağlanması, maske kullandırıl­ması, yangına karşı tedbir alınması),

-> Tank ve depo içinde mekanik karıştırı­cılar varsa bunların durdurulup takoz-lanması,

—> Parlayıcı, patlayıcı maddeler bulunan tankların veya bu maddelerle kirlen­miş tankların, varillerin, kaynakla ta­miri yapılmadan önce gerekli şekilde temizlenmesi, içine su veya asal gaz doldurulması.

Yanıt: C

16. Bakım ve onarım işlerinde alınacak bazı gü­venlik önlemleri:

—> Bakım ve onarım işleri uzman (ehli­yetli) kişilerce yapılmalıdır.

—> Makine bakım ve onarım işlerinde gö­revli olan kişilerin, makine yapımcıla­rının önerileri hakkında yeterli bilgile­rinin bulunması gerekmektedir.

—> Makine yapımcıları tarafından tavsiye edilen yağlama programlarına özen gösterilmelidir.

-» Kullanılan yağlar, yapımcının tavsiye ettiği nitelikte olmalıdır.

-» Muayene veya bakım sırasında, koru­yucuların kaldırılması gerektiğinde, güç kesmeli ve şalter kestirilmelidir.

—> Makinelerde herhangi bir bakım ve onarım işlemi yapıldıktan sonra koru­yucuların yerlerine düzgün olarak ta­kılmasına dikkat edilmelidir.

—> Önleyici bakım sistemlerinde koruyu­cuların düzgün denetimleri yapılmalı­dır.

-» Kîlitlemeli koruyucular ve makinelerin küçük parçalarında operatörü koru­mak için bulundurulan güvenlik aygıt­larının yanı sıra, büyük çaptaki maki­nelerde ve tesislerde, tehlikeli alana giren ve gözden uzak olduğu için gö­rülemeyen bakımcıların korunması için özel tedbirler alınmalıdır.

Yanıt: B

17. Makine bakımlarında dikkat edilmesi gere­ken iş sağlığı ve güvenliği kuralları:

—»■Çalışan makine üzerinde hiç bir su­rette bakım yapılmamalıdır. Makine

tamamen durduktan sonra bakım, te­mizlik ve yağlama gibi işlemler yapıl­malıdır.

—> Bakıma alınan makinenin elektrik devresinin akımı kesilmeli ve kilitlen­mek, kilitleme tertibatı yok ise sigorta alınmalı ve üzerine ikaz levhası aşıl­malıdır.

-> Ünitedeki makinelerde yapılacak ba­kımlarda, işin yapılma şekli ve zamanı için işin sahibi olan kısımla anlaşma sağlanmalı ve gerekli hallerde zehirli, zararlı ve yanıcı maddelerin olup ol­madığı kontrol ettirilip çalışma izni alınmalıdır. İş güvenliği yetkililerin ön­gördüğü önlemler alınmadan çalış­maya başlanmamalıdır,

-» Basınçlı kaplar ve kazanlar basınç al­tına iken bakım ve onarım yapılma­malıdır.

—> Zorunlu olmadıkça zehirli ve tehlikeli işler hava kararmaya başladıktan sonra yapılmamalıdır.

—> Bakım ve onarım işlerinin yapılması İçin koruyucu akşamların çıkarılması gerekirse, iş bittikten sonra koruyucu tekrar yerine takılmalıdır. Koruyucu aksam takılmadan makine çalıştırıl­mamalıdır.

—> Asit ve kostik gibi korozif maddeler ile parlayıcı ve zehirli maddelerin taşın­dığı boruların manşon ve flanşlannın sökülmesi gerektiğinde, önce flanşla-rın alt kısımlarındaki somunlar sızıntı başlayıncaya dek gevşetilmeli, sızıntı bittikten sonra flanşlar tamamen açıl­malıdır. Birbirine kaynamış olan flanş­lar uygun bir aletle sızıntı alttan ola­cak şekilde açılmalıdır,

—> Çalışmada sakınca görülen, koruyu­cusu olmayan veya yetersiz olan ma­kineler devreye alınmamalı, çalışıyor ise hemen durdurulmalı, makinenin çalıştırma butonunun yanına levha aşılmalı ve ilgililere haber verilmelidir.

—> Makinenin dönen kısımlarına el sürül­memelidir. Kayışlar dönerken yağ ve reçine gibi maddeler sürülmemelidir.

-» İşlenecek parçalar tezgâhlara sağlam olarak bağlanmalıdır. Çıkan talaşlar elle temizlenmemelidir.

Yanıt: D

18.Elektrik bakım ve onarım işlerinde güvenlik önlemleri:

-> Elektrik tesisatının, cihazlarının veya çıplak iletkenlerinin daima gerilim al­tında bulunduğu kabul edilmeli ve teknik bir zorunluluk olmadıkça geri­lim altında elektrik onarımı yapılma­malıdır.

Elektrik tesisatı veya teçhizatının ba­kım ve onarımında bunları devreden çıkaracak bir devre kesme tertibatı bulunmalı ve devreden çıkarıldıktan sonra bunların topraklı olması hali de­vam etmelidir.

-> Alçak gerilimli tesislerde yapılacak iş­lere girişilmeden önce gerilim kesil­melidir. Ancak zorunlu hallerde, ça­lışma müsaadesi veya hizmet talima­tında sayılan şartlar dâhilinde ve aşa­ğıdaki hususlara uyularak çalışma ya­pılması gerekir.

-» Platformu olmayan bir direğe çıkılma­sını gerektiren bir işlem söz konusu ol­madıkça yalıtkan bir eşya üzerinde durulmalıdır.

-» İyi durumda bulunan yalıtkan eldiven­ler ve sapı yalıtkan aletler kullanılma­lıdır

-> Çıplak iletkenler civarında çalışırken baret, yalıtkan altlıklı iş ayakkabısı ve iş elbisesi giyilmelidir. Nötr teli dâhil işyerine yakın olan ge­rilim altındaki diğer İletkenlerden ça­lışanın kendisini önceden izole etmesi sağlanmalıdır.

-> Gerilim altındaki elektrik devrelerinin, makinelerinin veya cihazlarının bakım ve onarımı, bu işle görevlendirilen yetkili ve ehliyetli teknik elemanlar ta­rafından veya bunların gözetimi ve sorumluluğu altında yapılmalıdır.

Yanıt: C

19. Bakım ve onarım işlerinde uygun ve yeterli aydınlatma sağlanmalıdır. Rutubetli ve iletken ortamlarda düşük gerilimli (24 volt) aydınlatma cihazları kullanılmalıdır.

Yanıt: D

20. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü'nün 251. maddesine göre; fırın ve ocaklarda çalışan işçilere işin özelliğine uygun kişisel ko­runma araçları verilecek ve bakım ve ona­rım gibi nedenlerle fırın ve ocakların içine girilmeden önce, sıcaklığı 50 °C aşağıya dü­şürülecektir.

Yanıt: D

21. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü 294. maddesine göre; yeraltı kablolarında yapı­lacak bir İşlemde, ceryan kesilmesinden hemen sonra kapasitif boşalmayı temin için, üzerinde çalışılması gereken kablola­rın bütün iletkenleri kısa devre edilecek ve topraklanacaktır. Kısa devre ve topraklama işlemi, çalışma yerinin en yakın kısımları üzerinde ve bu yerin her iki ucunda yapıla­caktır.

Yanıt: C

22. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü'nün 508, maddesine göre; basınçlı kazanlar ve kap­lar, basınç altında iken onarılmayacaktır.

Yanıt: C

23. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü 519. maddesine göre; parlayıcı veya patlayıcı maddeler taşınmış olan kaplara, üzerinde kaynak veya oksijenle kesme işi yapılma­dan önce, bunlar buharla veya diğer bir usul ile temizlenecek, zararlı veya tehlikeli gazların, kap içinde kalıp kalmadığı kontrol edilecek ve kaplar, karbondioksit veya azot veya asal gazlar veya benzerleri ile doldu­rulacak, oksijenle kesme işleri yapıldığı sü­rece bu gazlardan biri yavaş yavaş verile­cektir.

Yanıt: A