İŞ EKİPMANLARININ TASARIM, İMALAT VE KULLANIMINDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SORULARI, CEVAPLARI, ÇÖZÜMLERİ 2

12. İş ekipmanlarının kontrollerine ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) İş ekipmanı işletme dışında kullanıldı­ğında, yapılan son kontrol ile İlgili belge de ekipmanla birlikte buluna­caktır.
GERİ
DEVAMI

B} İş ekipmanının güvenliğinin kurulma şartlarına bağlı olduğu durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce ve her yer değişikliğinde uzman kişiler tara­fından kontrolü yapılacaktır.

C) Arızaya sebep olabilecek etkilere ma­ruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri uzman kişilerce yapılacaktır.

D) İş ekipmanlarının kontrollere tabi tu­tulacağı, kontrollerin kimler tarafın­dan ve hangi sıklıkla ve hangi şartlar altında yapılacağı ile kontrol sonucu düzenlenecek belgelerle ilgili usul ve esaslar Bilim, Sanayi ve Teknoloji Ba­kanlığınca belirlenecektir.

13. İş ekipmanlarındaki kumanda cihazlarına ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Kumanda sistemleri güvenli ve plan­lanan kullanım şartlarında meydana gelebilecek arıza, bozulma veya her­hangi bir zorlanma göz önüne alına­rak uygun nitelikte seçilir

B) Kumanda cihazları ekipmanın üze­rinde herhangi bir yere yerleştirilme­lidir

C} İş ekipmanının çalıştırılması veya durdurulması sebebiyle doğabilecek tehlikelere maruz kalan çalışanlarye-terli zaman ve imkân sağlayan tedbir­lerle bu tehlikelerden korunur.

D) Kumanda cihazları, istem dışı hare­ketlerde tehlikeye neden olmaması gerekir.

14. Aşağıda belirtilenlerden hangisi iş ekip­manlarının sahip olması gereken özellik­lere aykırıdır?

A) Parça fırlaması veya düşmesi riski ta­şıyan iş ekipmanları, bu riskleri orta­dan kaldıracak uygun güvenlik terti­batı ile donatılacaktır.

B) İş ekipmanlarının kumanda cihazları istem dışı hareketlerle de çalışabilir olmalıdır.

C) Gaz, buhar, sıvı veya toz çıkarma teh­likesi olan iş ekipmanları, bunları kay­nağında tutacak veya çekecek uygun sistemlerle donatılacaktır.

D) İş ekipmanının tehlikesi ve normal durma süresinin gerektirmesi ha­linde, iş ekipmanında acil durdurma sistemi bulunacaktır.

15. Aşağıda belirtilenlerden hangisi iş ekip­manlarının sahip olması gereken özellik­lere aykırıdır?

A) Bütün iş ekipmanlarında, ekipmanı tümüyle ve güvenli bir şekilde durdu­rabilecek bir sistem bulunur.

B} Her bir çalışma yerinde, tehlikenin durumuna göre, iş ekipmanının ta­mamını veya bir kısmını durdurabile­cek ve bu ekipmanın güvenli bir du­rumda kalmasını sağlayacak ku­manda sistemi bulunur.

C) İş ekipmanı veya tehlikeli kısımları durdurulduğunda, bunları harekete geçiren enerji de kesilmesine gerek yoktur.

D) İş ekipmanlarının durdurma sistem­leri, çalıştırma sistemlerine göre ön­celikli olması gerekir.

16. Koruyucu ve koruma donanımı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) İlave bir tehlikeye sebep olmamalıdır

B) Kolayca yerinden çıkarılabilecek şe­kilde olmalıdır

C) Tehlike bölgesinden yeterli uzaklıkta bulunmalıdır

D) Sağlam yapıda olmalıdır

17. İş ekipmanları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) İş ekipmanının yüksek veya çok dü­şük sıcaklıktaki parçalarına çalışanla­rın yaklaşmasını veya temasını engel­leyecek tedbirler alınır.

B) İş ekipmanının bakım işleri, ancak iş ekipmanı çalışırken yapılabilir.

C) İş ekipmanı sadece tasarım ve imalat amacına uygun işlerde ve şartlarda kullanılır.

D) İş ekipmanına ait ikaz donanımları kolay algılanır ve anlaşılır olur.

18. Aşağıdakilerden hangisi, üzerinde çalışan bulunan hareketli iş ekipmanı, normal çalışma koşullarında devrilme riskine karşı, alınacak tedbirlerden değildir?

A) Cihaz 90 derecelik açıdan fazla dön­meyecek şekilde yapılmış olmalıdır

B) Cihaz 90 derecelik açıdan fazla dönü­yorsa, üzerinde bulunan çalışanın mutlaka emniyet kemeri ve kask tak­ması gerekir.

C) Cihaz 90 derecelik açıdan fazla dönü­yorsa, üzerinde bulunan çalışanın et­rafında yeterli açıklık bulunur

D) Cihaz 90 derecelik açıdan fazla dönü­yorsa, aynı etkiyi sağlayacak başka koruyucu yapı veya sistem bulunma­lıdır

19. Aşağıdakilerden hangisi, üzerinde bir veya daha fazla çalışanın bulunduğu forkliftlerin devrilmesinden kaynaklanan risklerin azaltılması İçin alınacak tedbir­lerden değildir?

A) Sürücü İçin kabin bulunmalıdır

B) Forklift devrilmeyecek yapıda olmalı­dır

C) Forkliftin devrilmesi halinde, yer ile forkliftin belirli kısımları arasında ta­şınan çalışanlar için, açıklık kalmaya­cak şekilde olmalıdır

D) Forklift, devrilmesi halinde sürücü­nün forkliftin parçaları tarafından ezilmesini önleyecekyapıda olmalıdır

20. Kendinden hareketli iş ekipmanı hareket halinde iken kişiler için risk oluşturu­yorsa, sağlanması gerek şartlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Yetkisiz kişilerce çalıştırılmasını önle­yecek donanım bulunur

B) Aynı anda hareket eden birden fazla elemanı bulunan iş ekipmanında bu elemanların çarpışmasının etkilerini en aza indirecek önlemler alınır

C) Gece veya karanlık yerlerde kullanıl­mak üzere tasarımlanmış iş ekipma­nında, yapılan işi yürütmeye uygun ve çalışanların güvenliğini sağlayacak aydınlatma sistemi bulunur

D) Sürücünün görüş alanının kısıtlandığı durumlarda, sürücünün yanında mutlaka yardımcı bir eleman bulun­malıdır

21. Sabit olarak kurulacak iş ekipmanı, yü­kün riskini azaltacak şekilde tesis edil­mesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yan­lıştır?

A) İş ekipmanının bozulmasını

B) Çalışanlara çarpması,

C) Tehlikeli bir şekilde sürüklenmesi veya düşmesi,

D) İstem dışı kurtulması

22. Çalışanları kaldırma veya taşımada kulla­nılan iş ekipmanlarında aşağıdakilerden hangisi alınacak önlemlerle ilgili yanlış-îi£?

A) Taşıma kabininin düşme riski uygun araçlarla önlenir

B) Kullanıcının kendisinin kabinden düşme riski önlenir

C) Herhangi bir olay neticesinde kabin içinde mahsur kalan çalışanların teh­likeye maruz kalmaması ve kurtarıl­ması sağlanır

D) Mümkün olduğu kadar çalışan kaldı­rılması için gerekli tedbirler alınır

Yanıtlar

12. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği'nin 7. mad­desine göre; işyerinde kullanılan iş ekip­manının kontrolü ile ilgili aşağıdaki husus­lara uyulacaktır:

a. İş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu du­rumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce ve her yer değişikliğinde ekipmanın, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından kontrolü yapılır, doğru kurulduğu ve güvenli şekilde çalıştığını gösteren belge düzenlenir.

b. İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yarata­bilecek iş ekipmanının;

1. Periyodik kontrolleri yapmaya yet­kili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılması,

2. Çalışma şeklinde değişiklikler, kaza­lar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekiptnanındaki güvenliğin bozulma­sına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik ko­şullarının korunması için periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli kontrollerin yapılması,

sağlanır.

c. Kontrol sonuçları kayıt altına alınır ve yetkililer her istediğinde gösterilmek üzere uygun şekilde saklanır.

ç. İş ekipmanı işletme dışında kullanıldı­ğında, yapılan son kontrol ile ilgili belge de ekipmanla birlikte bulundu­rulur.

Yanıt: D

13. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği'nin Eki 2. maddesine göre:

İş ekipmanında bulunan ve güvenliği etki­leyen kumanda cihazları için asgari gerek­ler;

1. İş ekipmanında bulunan ve güvenliği etkileyen kumanda cihazları açıkça görülebilir ve tanınabilir özellikte olur. Gerektiğinde uygun şekilde işa­retlenir.

2. Kumanda cihazları zorunlu haller dı­şında, tehlikeli bölgenin dışına yerleş­tirilir ve bunların kullanımı ek bir teh­like oluşturmaz. Kumanda cihazları, istem dışı hareketlerde tehlikeye ne­den olmaması gerekir.

3. Operatör, ana kumanda yerinden tehlike bölgesinde herhangi bir kim­senin bulunmadığından emin olması-gerekir. Bu mümkün değilse makine çalışmaya başlamadan önce otomatik olarak devreye girecek sesli ve ışıklı ikaz sistemi bulunur.

4. İş ekipmanının çalıştırılması veya dur­durulması sebebiyle doğabilecek teh­likelere maruz kalan çalışanlar yeterli zaman ve imkân sağlayan tedbirlerle bu tehlikelerden korunur.

5. Kumanda sistemleri güvenli ve planla­nan kullanım şartlarında meydana ge­lebilecek arıza, bozulma veya her­hangi bir zorlanma göz önüne alına­rak uygun nitelikte seçilir.

Yanıt: B

14. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartlan Yönetmeliği'nin Eki 2. maddesine göre:

—> İş ekipmanının tehlikesi ve normal durma süresinin gerektirmesi halinde iş ekipmanında acil durdurma sistemi bulunur.

-> Parça fırlaması veya düşmesi riski ta­şıyan iş ekipmanları, bu riskleri orta­dan kaldırmaya uygun güvenlik terti­batı île donatılır.

-» Gaz, buhar, sıvı veya toz çıkarma teh­likesi olan iş ekipmanları, bunları kay­nağında tutacak veya çekecek uygun sistemlerle donatılır.

Yanıt: B

lS.İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartlan Yönetmeliğİ'nİn Eki 2. maddesine göre: "Bütün İş ekipmanla­rında, ekipmanı tümüyle ve güvenli bir şe­kilde durdurabilecek bir sistem bulunur. Her bir çalışma yerinde, tehlikenin duru­muna göre, iş ekipmanının tamamını veya bir kısmını durdurabilecek ve bu ekipma­nın güvenli bir durumda kalmasını sağlaya­cak kumanda sistemi bulunur. İş ekipman­larının durdurma sistemleri, çalıştırma sis­temlerine göre öncelikli olması gerekir. İş ekipmanı veya tehlikeli kısımları durdurul­duğunda, bunları harekete geçiren enerji de kesilecek özelliğe sahip olur."

Yanıt: C

16.lş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartlan Yönetmeliğİ'nİn Eki 2. maddesine göre:

Koruyucular ve koruma donanımı;

a. Sağlam yapıda olur,

b. İlave bir tehlikeye sebep olmayacak özellikte olur,

c. Kolayca yerinden çıkarılmayacak veya etkisiz hale getirilemeyecek şekilde olur,

ç. Tehlike bölgesinden yeterli uzaklıkta bulunur,

d. Ekipmanın görülmesi gereken operas­yon noktalarına engel olmayacak özellikte olur,

e. Sadece işlem yapılan alana erişimi kı­sıtlar ve bunların çıkarılmasına gerek kalmadan parça takılması, sökülmesi ve bakımı için gerekli işlemlerin yapıl­ması mümkün olur.

Yanıt: B

17-İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğİ'nİn Eki 2. maddesine göre:

-» İş ekipmanının yüksek veya çok düşük sıcaklıktaki parçalarına çalışanların yaklaşmasını veya temasını engelle­yecek tedbirler alınır.

-» İş ekipmanına ait ikaz donanımları ko­lay algılanır ve anlaşılır olur.

—> İş ekipmanı sadece tasarım ve İmalat amacına uygun işlerde ve şartlarda kullanılır.

—> İş ekipmanının bakım işleri, ancak iş ekipmanı kapalı iken yapılabilir. Bu­nun mümkün olmadığı hallerde, ba­kım işleri yürütülürken gerekli önlem­ler alınır veya bu işlerin tehlike bölgesi dışında yapılması sağlanır.

Yanıt: B

18. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğİ'nİn Eki 3. maddesine göre:

Üzerinde çalışan bulunan hareketli iş ekip­manı, normal çalışma koşullarında dev­rilme riskine karşı;

a. Cihaz bir çeyrekten (90 derecelik açı) fazla dönmeyecek şekilde yapılmış olur veya

b. Bir çeyrekten fazla dönüyorsa, üze­rinde bulunan çalışanın etrafında ye­terli açıklık bulunur veya

c. Aynı etkiyi sağlayacak başka koruyucu yapı veya sistem bulunur.

Yanıt: B

19. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğİ'nİn Eki 3. maddesine göre:

Üzerinde bir veya daha fazla çalışanın bu­lunduğu forkliftlerin devrilmesinden kay­naklanan risklerin azaltılması için;

a. Sürücü için kabin bulunur veya

b. Forklİft devrilmeyecek yapıda olur veya

c. Forkliftin devrilmesi halinde, yer ile forkliftin belirli kısımları arasında taşı­nan çalışanlar için, yeterli açıklık kal­masını sağlayacak yapıda veya ç. Forklift, devrilmesi halinde sürücünün forkliftin parçaları tarafından ezilme­sini önleyecek yapıda olur.

Yanıt: C

20.lş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmelİğİ'nİn Eki 3. maddesine göre:

Kendinden hareketli iş ekipmanı hareket halinde iken kişiler için risk oluşturuyorsa aşağıdaki şartları sağlar:

a. Yetkisiz kişilerce çalıştırılmasını önle­yecek donanım bulunur.

b. Aynı anda hareket eden birden fazla elemanı bulunan iş ekipmanında bu elemanların çarpışmasının etkilerini en aza indirecek önlemler alınır.

c. İş ekipmanında frenleme ve dur­durma donanımı bulunur. Güvenlik şartları gerektiriyorsa, ayrıca bu do­nanımın bozulması halinde otomatik olarak devreye giren veya kolayca ula­şılabilecek şekilde yapılmış acil fren­leme ve durdurma sistemi bulunur.

ç. Sürücünün görüş alanının kısıtlandığı durumlarda, güvenliğin sağlanması için görüş alanını iyileştirecek uygun yardımcı araçlar kullanılır.

d. Gece veya karanlık yerlerde kullanıl­mak üzere tasarımlanmış iş ekipma­nında, yapılan işi yürütmeye uygun ve çalışanların güvenliğini sağlayacak ay­dınlatma sistemi bulunur.

e. Çalışanları etkileyebilecek yangın çıkma tehlikesi olan iş ekipmanının kendisinin veya yedekte taşıdığı ekip­manın kullanıldığı yerin hemen yakı­nında yangın söndürme cihazları bu­lunmuyorsa, bu ekipmanlarda yeterli yangın söndürme cihazları bulunur.

f. Uzaktan kumandalı iş ekipmanının, kontrol sınırlarının dışına çıkması ha­linde otomatik olarak hemen duracak şekilde olması gerekir.

g. Uzaktan kumandalı iş ekipmanı, nor­mal şartlarda çarpma ve ezilme tehli­kelerine karşı korunaklı olur, bunun sağlanamadığı hallerde diğer uygun araçlarla çarpma riski kontrol altına alınır.

Yanıt: D

21. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği'nin Eki 3. maddesine göre:

Sabit olarak kurulacak iş ekipmanı, yükün;

a. Çalışanlara çarpması,

b. Tehlikeli bir şekilde sürüklenmesi veya düşmesi,

c. İstem dışı kurtulması,

riskini azaltacak şekilde tesis edilir.

Yanıt: A

22. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği'nin Eki 3. maddesine göre:

Çalışanları kaldırma veya taşımada kullanı­lan iş ekipmanlarında;

a. Taşıma kabininin düşme riski uygun araçlarla önlenir,

b. Kullanıcının kendisinin kabinden düşme riski önlenir,

c. Özellikle cisimlerle istenmeyen temas sonucu, kullanıcının çarpma, sıkışma veya ezilme riski önlenir,

ç. Herhangi bir olay neticesinde kabin İçinde mahsur kalan çalışanların tehli­keye maruz kalmaması ve kurtarıl­ması sağlanır.

Yanıt: D