ELEKTRİKLE ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SORULARI, CEVAPLARI, ÇÖZÜMLERİ 2

11. Cisimlerin birbirlerine sürtünmeleri veya temasları sonucu oluşan elektron alışve­rişlerine ne denir?

A) Alternatif Akım B}   Statik elektrik   C)   Doğru Akım D} Kondansatör

GERİ

DEVAMI

12. Aşağıdakİlerden hangisi elektriğin yol açabileceği yaralanmalardan değildir?

A} Çarpılma

B) Yanıklar

C) Ezilme

D) Düşmeden doğan kırılma ve burkul­malar

13. Çarpmanın ciddiyeti aşağıdakilerden hangisine bağlı değildir?

A) Akım doğru ise frekansına

B) Akımın vücut içinde geçtiği yola

C) Akımın büyüklüğüne

D) Geçen süreye

14. "Çok acı verici şok, solunum kesilir, kas­lar kasılır. Ölüm olasılığı vardır/' Bu etki­ler kaç mA akıma uğrandığında ortaya çı­kar?

A)   5 mA B}   9-30 mA

C) 50-150 mA

D) 151-200 mA

15. Alçak gerilimin etkin değeri kaç volt al­tında olan fazlar arası gerilimdir?

A) 250

B) 500

C) 750

D) 1000

16. Yüksek gerilimin etkin değeri kaç volt üs­tünde olan fazlar arası gerilimdir?

A) 750

B) 1000

C) 1250

D) 1500

17. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Dokunma gerilimi: İletken kısımlarla toprak arasında ortaya çıkan bir top­rak hatası esnasında topraklama ge­riliminin insan tarafından elden ele veya elden ayağa köprülenen bölü­müdür.

B) Adım gerilimi: Topraklama gerilimi­nin insanın 2 metre'lik adım açıklığı ile köprüleyebildiği bölümdür. Bu du­rumda akım yolu ayaktan ayağadır.

C) Topraklayıcının yayılma direnci: Bir topraklayıcı ile referans toprağı ara­sındaki toprağın direncidir.

D) Topraklama direnci: Topraklayıcının yayılma direnci ile topraklama iletke­ninin direncinin toplamıdır.

18. Elektrik çarpması sırasında kalp, her ne kadar çalışmaya devam etse de, atışlar düzensiz gerçekleşir. Kalbin bu şartlar al­tındaki anlamsız atışlarına ne denir?

A) Çarpıntı

B) Heyecan

C) Travma

D) Fibrilasyon

19. Elektrik tesisatında kaçak akımları fark ederek devreyi açan anahtarlara kaçak akım koruma anahtarları denmektedir. Can güvenliği ve yangından korunma için kaçak akım koruma anahtarlarının açma sınırları sırasıyla kaç olmalıdır?

A) 40 mA - 400 mA

B) 20 mA - 200 mA

C) 30mA-300mA

D) 10 mA -100 mA

20. Aşağıdakilerden hangisi elektrik kazala­rında etkili faktörlerden değildir?

A) Akım doğru ise frekansı

B) Akımın etki yaptığı süre

C) Devre topraktan tamamlanmış ise; toprağın kuru ve ıslak durumu

D) Elektrik devresinde izole edilmemiş noktaların bulunması

ÇÖZÜMLER:

11.Statik elektrik durgun elektrik demektir. Bir maddeyi oluşturan atomlardan sür­tünme gibi dış tesirlerle elektron koparı-Iırsa, elektron kaybeden bu atomlar pozitif elektrik yüküyle yüklenmiş olur. Bu elekt­ronları alan atomlar da negatif elektrik İle yüklenir. Dış tesirlerle yapılan elektron alış verişleri, atomların en dış yörüngelerinde meydana gelir. Maddelerde bu şekilde elektrik dengesizliği yaratı İmasına statik elektrik yüklenmesi denir.

Yanıt: B

12-Elektriğin yol açabileceği 3 tür yaralanma vardır:

—> Çarpılma, —> Yanıklar,

—> Düşmeden doğan kırılma ve burkul­malar.

Yanıt: C

13.Çarpmanın ciddiyeti;

—> Akımın vücut içinde geçtiği yola, —> Akımın büyüklüğüne, —> Geçen süreye bağlıdır.

Yanıt: A

14.İnsan vücudunun akıma vereceği tepki

Akım	Tepki
İmA	Sadece gıdıklanma hissi
5 mA	Hafif bir şok, rahatsız edici fa-
	kat acı vermez. Çoğu insan

Elektrikle Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği

	elektrik akımından kendi ken­dine kurtulabilir. Fakat çar­pılma sırasındaki eylemsiz ha­reketler yaralanmaya sebep olabilir.
6-25 mA (kadın) 9-30 mA (erkek)	Acı verici bir şok. Kas kontrolü kaybolur. Dondurucu akım de­nilen bölgenin başlangıcıdır. Akımdan kendi kendine kurtul­mak mümkün olmayabilir.
50-150 mA	Çok acı verici şok, solunum ke­silir, kaslar kasılır. Ölüm olası­lığı vardır.
1-4.3 A	Kalp ritmi bozulur, kaslar kasılır sinir hasarı oluşur. Ölüm olası­lığı daha yüksektir.
10 A	Kalp durması ve ciddi yanıklar oluşur. Ölüm muhtemeldir.
15 A	Tipik bir sigorta veya devre ke­sicinin devreyi açtığı en düşük akım.

Yanıt: C

15. Alçak gerilim: Etkin değeri 1000 Volt ya da 1000 Volt'un altında olan fazlar arası geri­limdir.

Yanıt: D

16. Yüksek gerilim: Etkin değeri 1000 Volt'un üzerindeki fazlar arası gerilimdir.

Yanıt: B

17. Dokunma gerilimi: İletken kısımlarla top­rak arasında ortaya çıkan bir toprak hatası esnasında topraklama geriliminin insan ta­rafından elden ele veya elden ayağa köp-rülenen bölümüdür.

Adım gerilimi: Topraklama geriliminin in­sanın 1 metre'lik adım açıklığı ile köprüle-yebildiği bölümdür. Bu durumda akım yolu ayaktan ayağadır.

Topraklayıcının yayılma direnci: Birtoprak-layıcı ile referans toprağı arasındaki topra­ğın direncidir.

Topraklama direnci: Topraklayıcının ya­yılma direnci ile topraklama iletkeninin di­rencinin toplamıdır.

Yanıt: B

18. Kalbin, hata akım devresi üzerinde bulun­ması halinde, yabancı hata akımının bir kısmı kalp üzerinden geçerse, vücudun di­ğer adaleleri gibi, kalp adaleleri de kasılır­lar ve kalbin kumanda sistemi bozulur. Kalp her ne kadar yine atmaya devam etse de bu artık düzenli değildir. Kalbin bu şart­lar altındaki anlamsız atışlarına fibrilasyon denir. Fibrilasyon halinde kalp artık normal çalışamaz ve kan pompalama görevini ya­pamaz.

Yanıt: D

19. Can güvenliğinde kaçak akım koruma anahtarının açma sınırı 30 mA'dir. 300 -500 mA'de devreyi açanlar ise yangın ko­ruma anahtarı olarak İsimlendirilir.

Yanıt: C

20. Elektrik kazalarında etkili faktörler

-» Tehlikeli akımın cinsi (doğru akım-al-ternatif akım),

Etkileyen gerilimin büyüklüğü, -» Akım büyüklüğü ve şiddeti, -» Akım alternatif ise frekansı, -» Akımın etki yaptığı süre, —> Devre topraktan tamamlanmış ise;

toprağın kuru ve ıslak durumu, -» Elektrik devresinde izole edilmemiş

noktaların bulunması, —> Akım kaynağı İle kazalı arasında akımı

engelleyici maddelerin bulunması, -» Akımı taşıyan bağlantılar, -> Akım şiddetinin yönü ve izlediği yol, —> Kaza sırasında vücudun gösterdiği di­renç,

—> Ellerin kuru, ıslak, terli veya nasırlı ol­ması.

Yanıt: A