EL ALETLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SORULARI, CEVAPLARI, ÇÖZÜMLERİ 2

13. Raspalar İle çalışma yapılırken uyulacak kurallara ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Sapsız ve sapı hasarlı raspa kullanıl­mamalıdır.

B) Raspalar diğer aletlerden ayrı saklan­malıdır.

GERİ

C) Raspa manivela gibi kullanılmamalı­dır.

D) Vücuda doğru raspalama yapılmalı­dır.

14. Manivela ile çalışma yapılırken uyulacak kurallara ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Yapılacak işe uygun seçilmelidir

B) Bu aletler kullanılırken kayarak diğer şahıslara zarar verilmemelidir.

C) Sert çelikten yapılmalıdır.

D) Destek olarak tahta, plastik veya yu­muşak malzeme kullanılmalıdır.

15. Havyalar ile çalışma yapılırken uyulacak kurallara ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Uygun havalandırma yapılmalıdır.

B) Havyalar kullanılmıyorken prizden çekilmemelidir.

C) İş parçası pense veya kelepçe ile tu­tulmalıdır.

D) Bu işte çalışanların kanda kurşun tah­lili yapılmalıdır.

16. Mengeneler ile çalışma yapılırken uyula­cak kurallara ilişkin aşağıdakilerden han­gisi yanlıştır?

A) Mengene kolu zemine paralel gele­cek şekilde bırakılmalıdır.

B) Kullanılmadığı zaman çeneler ara­sında 5 mm açıklık olmalıdır.

C) Dökme demir mengenelerinde ağır çekiç ile çalışılmamalıdır.

D) İş parçası mengene çenelerinin orta­sına gelecek şekilde bağlanmalıdır.

17. Matkaplar ile çalışma yapılırken uyula­cak kurallara ilişkin aşağıdakilerden han­gisi yanlıştır?

A) Çalışan matkabın yanından herhangi bir yere uzanılmamalıdır.

B) Matkap tezgahında çalışırken mut­laka çapak gözlüğü takmalıdır.

C) Tezgahın bakımı yapıldığı esnada, enerji kesilmemelidir.

D) Matkap bileme işinde mutlaka gözlük kullanılmalıdır.

18. Elektrikli el aletleri ile çalışma yapılırken uyulacak kurallara ilişkin aşağıdakiler­den hangisi yanlıştır?

A) Elektrikli el aletleri taşınırken düğme­leri basılı tutulmalıdır.

B) Delme işlemi yapılacak malzemeler için mengene ve tutucu kullanılmalı­dır.

C) Bilhassa işe başlama anında aletler sı­kıca kavranmalıdır.

D) El aletleri kordonlarından tutularak veya aleti sallayarak taşınmamahdır.

19. Seyyar merdivenleri kullanırken uyula­cak kurallara ilişkin aşağıdakilerden han­gisi yanlıştır?

A) Özel bir sağlamlığı olmadıkça, 200 Kg. dan fazla yüklenmemelidir.

B) Dikmeleri kırılanlar merdiven olarak kullanılmaz.

C) Çıkış yerlerine ve kapı arkalarına merdiven kurulmamalıdır.

D) Çubuk ve nervürlü demirden el mer­divenleri yapılmaz.

20. Seyyar merdivenlerin dikmeleri arasın­daki uzunluk en az kaç santimetre olma­lıdır?

A) 20

B) 30

C) 40

D) 50

21. Pens ile yapılacak çalışmalarda dikkat edilecek hususlara ilişkin aşağıdakiler­den hangisi doğrudur?

A) İşe uygun büyüklükte ve biçimde se­çilir.

B) Uygulama esnasında çekiçlenebilir.

C) Parmaklar pensin ağzına yakın tutu­lur.

D) Cıvata ve somunların sökülüp takıl­masında kullanılır.

İş Güvenliği Uzmanlığı Sınavına Hazırlık Çözümlü Soru Bankası

22. Atölyelerde emniyetli tertip ve tanzim İle İlgili hususlara ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Malzemeler takılıp düşme tehlikesi olmayacak şekilde depo edilmelidir.

B) Dikey duran malzeme ve tezgâhların devrilmemesi için tedbir alınmalıdır.

C) Tezgâh aralarındaki geçitler takım dolapları ile kapatılmalıdır.

D) Tezgâhlar sıkışık ve gelişigüzel yerleş-tirilmemelidir.

23. Aşağıdakilerden hangisi el aletleri ile ça­lışırken uyulması gereken kurallardan biridir?

A) Aynı işleri yapmak için birkaç farklı el aleti kullanmak

B) Yapılan işe göre en doğru el aletini kullanmak

C) El aletini malzemeye uygun bir tem­poda kullanmamak

D) El aletine fazla basınç uygulamak

24. Patlayıcı ortamlarda kullanılan el aletleri hangi malzemeden yapılmalıdır?

A) Yanmaz

B) Pik demir

C) Kıvılcım çıkarmayan

D) Çelik

25. El aletlerinin konulduğu raflardan düş­memesi için raf etekliğinin yüksekliği en az kaç cm olmalıdır?

A) 2

B) 4

C) 5

D) 7

26. Yumuşak malzemeler mengeneye nasıl bağlanmalıdır?

A) Kenarından sıkıca sıkıştırarak

B) Malzeme özelliğine göre fazla sıkma­dan ve dikkat ederek

C) Mengene kolunu yüksek basınçla sı­karak

D) Mengene koluna çekiçle vurarak

ÇÖZÜMLERİ:

13. Raspalar ile yapılan çalışmalarda güvenlik tedbirleri:

->■Raspalar diğer aletlerden ayrı saklan­malıdır.

-» Sapsız ve sapı hasarlı raspa kullanıl­mamalıdır.

-> Vücuda doğru raspalama yapılmama­lıdır.

-> İş parçası mengeneye bağlanarak sa-bitlenmeli, elle tutulmamalıdır.

-» Raspa manivela gibi kullanılmamalı­dır.

Yanıt: D

14. Manivela ile yapılan çalışmalarda güvenlik tedbirleri:

-> Yapılacak işe uygun seçilmelidir.

-> Bu aletler kullanılırken kayarak diğer şahıslara zararverilmemelidir.

—> Sert çelikten yapılmamalıdır.

—> Destek olarak tahta, plastik veya yu­muşak malzeme kullanılmalıdır.

Yanıt: C

15. Havyalar ile yapılan çalışmalarda güvenlik tedbirleri

-» Havyalar kullanılmıyorken prizden çe­kilmelidir.

—> Uygun havalandırma yapılmalıdır.

—> İş parçası pense veya kelepçe ile tu­tulmalıdır.

-» Bu işte çalışanların kanda kurşun tah­lili yapılmalıdır.

Yanıt: B

16. Mengene ile yapılan çalışmalarda güvenlik tedbirleri:

-» Fazla sıkma için mengene koluna çe­kiçle vurulmamalıdır.

—> İş parçası mengene çenelerinin orta­sına gelecek şekilde bağlanmalıdır.

-> Dökme demir mengenelerinde ağır çekiç ile çalışılmamaiıdır.

-» Kullanılmadığı zaman çeneler ara­sında 5 mm açıklık olmalıdır.

—» Mengene kolu zemine dik gelecek şe­kilde bırakılmalıdır.

Yanıt: A

17. Matkap ile yapılan çalışmalarda güvenlik tedbirleri:

—> Matkapla yapılan çalışmada eldiven kullanılmamalıdır.

-» Matkap bileme işinde mutlaka gözlük kullanılmalıdır.

-» Her zaman iyi bilenmiş matkap kulla­nılmalıdır.

—> Matkap tezgahlan ile çalışmaya başla­madan önce her işlenecek parça sağ­lam ve doğru bir şekilde tablaya tespit edilmelidir.

-» İşlenecek parça hiçbir şekilde elle tu­tulmamalı ve her defasında tezgaha yerleştirilmelidir.

-> Şayet çalışılan parça yerinden çıkarsa el ile müdahale etmeden matkap dur­durulmalıdır.

-» Tezgahın bakımı yapıldığı esnada, enerji kesilerek tezgah emniyete alın­malıdır.

—» Talaşların temizlenmesi bu iş için ay­rılmış fırçalarla yapılmalı, hiç bir za­man el veya basınçlı hava kullanılma­malıdır.

-> Çalışan matkabın yanından herhangi bir yere uzanılmamalıdır.

-> Matkapta çalışanlar sarkan elbiseler glymemeli, kravat takmamalıdır. Gömlek kolları sıvalı olmalı veya kısa kollu gömlek giymelidir.

-» Hiçbir zaman anahtar vb. takımlar tezgah tablası veya mengene üze­rinde bırakılmamalıdır.

—> Matkap zorlanmadan kullanılmalıdır.

—> Operatör, tezgahından ayrılmadan önce tezgahı durdurmalı ve tamamen durduğunu görmelidir.

—> Matkap tezgahında çalışırken mut­laka çapak gözlüğü takmalıdır.

Yanıt: C

18.Elektrikli el aletleri ile yapılan çalışmalarda güvenlik tedbirleri:

—> Kullanmadan önce metal kısımlarını, başlıklarını, düğmesini, kordonunu ve fişini kontrol etmelidir.

—> Gövdesi çatlak ve kırık aletlerle çalış­mamak, uyarı etiketi takarak ilgilileri bilgilendirmelidir.

-> Delme işlemi yapılacak malzemeler İçin mengene ve tutucu kullanılmalı­dır.

—» Bilhassa işe başlama anında aletler sı­kıca kavranmalıdır.

—> Elektrikli el aletlerinin üzerine aşırı baskı yaparak çalıştırmamalıdır.

-» El aletleri kordonlarından tutularak veya aleti sallayarak taşınmamalıdır.

-» Uzun süre kullanılan el aletleri ısınabi­lir, gerektiğinde soğumaya bırakılma­lıdır.

—> İş bittikten sonra hareket eden parça­lar tümüyle durduktan sonra, itina ile yerine yerleştirilmelidir.

—> Aletlerin üzerindeki havalandırma de­likleri her zaman açık bulundurulmalı­dır.

-» İslak ortamlarda çalışılırken kordonun su içerisine girmemesi için önlem al­malıdır.

-» Çalışan aletin yanından ayrılmamalı, ayrılacaksa fişi prizden çekilmelidir.

Yanıt: A

19.Seyyar merdivenlerde güvenlik tedbirleri:

—> Boru, alüminyum, profil ve ahşap malzemelerden imal edilen seyyar merdivenlerin tek kişinin taşıyabile­ceği ağırlıkta olması, kollarda ve basa­maklarda kırık, çatlak, çürük, darbe ve aşırı deformasyon bulunmaması ge­rekir.

—> Çubuk ve nervürlü demirden el mer­divenleri yapılmaz.

—> Dikmeler arasındaki uzunluk en az 40 cm. olmalı ve basamaklar arasındaki mesafe 25 - 30 cm. olmalıdır. Ahşap merdivenler en fazla 4 m., profil mer­divenler en fazla 5 m. olmalıdır.

—> Özel bir sağlamlığı olmadıkça, 100 Kg. dan fazla yüklenmemelidir.

-» Seyyar merdivenlerle ağır yük taşın­maz, en üst basamağında çalışılmaz, sağa sola uzanılmaz.

-» Kaygan ve pürüzsüz zeminlere ayakla­rında lastik pabuç olmayan el merdi­venler dayandırılmamalıdır.

—> Uzatmak amacıyla ahşap merdivenler birbirlerine eklenemez.

-» Dikmeleri kırılanlar merdiven olarak kullanılmaz.

Ahşap merdivenler boyanmamalıdır.

-» Merdivenler, çukur veya kanalların üzerine uzatılarak köprü yerine kulla­nılamaz. Merdiven Ne bir çatı veya bir platformun üzerine çıkılıyorsa, merdi­veni bu seviyeden bir metre kadar yüksek olacak şekilde dayamalıdır.

—> Herhangi bir yere dayanan merdive­nin ayakları, duvardan itibaren merdi­ven boyunun dörtte biri kadar uzakta olmalıdır.

~» Merdivenlerden yararlanarak yük­sekte yapılan çalışmalarda emniyet kemeri veya halatı kullanılmalıdır.

—> Çıkış yerlerine ve kapı arkalarına mer­diven kurulmamalıdır.

Yanıt: A

20.19. Sorunun yanıtına bakınız.

Yanıt: C

21.Pens Ne yapılan çalışmalarda güvenlik ted­birleri:

—> Hiçbir suretle cıvata veya somunların sökülüp takılmasında kullanılmamalı­dır.

—» Her zaman işe uygun büyüklükte ve biçimde pens seçilmelidir.

—> Parmaklar pensin ağzından uzak tu­tulmalıdır.

-» Pens çekiçlenmemelidir.

Yanıt: A

22. Atölyelerde emniyetli tertip ve tanzim ile ilgili dikkat edilecek genel hususlar:

—> Tezgâhlar sıkışık ve gelişigüzel yerleş-

tirilmemelidir. -»• Takım dolapları tezgâh aralarındaki

geçitleri kapamamalıdır. -» Atölye çalışma şartları çalışana uygun

şekilde düzenlenmelidir. -> Malzemeler takılıp düşme tehlikesi

olmayacak şekilde depo edilmelidir. —> Dikey duran malzeme ve tezgâhların

devrilmemesi için tedbir alınmalıdır. —> Sobalı atölyelerde soba, uygun bir

yere ve güvenli bir şekilde kurulmalı­dır.

-» Atölyenin uygun yerlerinde yangın söndürme ve ilkyardım malzemeleri hazırve kullanılabilir bir durumda bu­lundurulmalıdır.

Yanıt: C

23. İşçi Sağlığı ve îş Güvenliği Tüzüğü'nün 355. maddesine göre; işyerlerinde kullanılacak el aletleri, yapılacak işe uygun malzeme­den yapılmış olacak ve yalnız yapımına özgü işlerde kullanılacaktır. Bunların ahşap sapları budaksız, iyi cins ve elyaflı ağaçtan, uygun biçim ve boyutta, kenarları yuvarla­tılmış kıymık sız ve düzgün yapılmış olacak­tır.

Yanıt: B

24. İşçi Sağlığı ve îş Güvenliği Tüzüğü'nün 356. maddesine göre; kıvılcımın tehlikeli olacağı yerlerde kullanılacak el aletleri, kıvılcım çı­kartmayacak malzemeden yapılacak ve bu nitelikte olmayan aletler, bu yerlerde kul­lanılmayacaktır.

Yanıt: C

25. îşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü'nün 359. maddesine göre; el aletleri, yerlerde, mer­divenlerde, geçitlerde veya işçilerin geçit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer üzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar için uygun dolap, askı tablosu veya en az 2 santimetre yükseklikte etekliği bu­lunan raflar yapılacaktır.

Yanıt: A

26.Parçaların mengeneye bağlanmasında dik­kat edilmesi gereken hususlar:

-» Mengenenin tezgâh üzerindeki yük­sekliği, çalışacak kişinin dirseğinden 5 - 8 cm aşağıda olmalıdır.

—> Küçük parçalar mengene ağzını mut­laka ortalamalıdır.

—> Parçayı tek taraftan sıkmak gereki­yorsa, mengene ağızlarının paralelli­ğinin bozulmaması için diğer tarafa aynı kalınlıkta takoz konulmalıdır.

—> Yüzeylerinin bozulmaması istenilen parçalarda mengene ağızlıkları kulla­nılmalıdır.

—> Mengene yalnızca kol kuvveti ile sıkıl­malı ve mengene koluna boru sokarak ya da çekiçle vurarak sıkılmamalıdır.

-> Alüminyum alaşımı ve bakır gibi yu­muşak malzemeler mengeneye bağ-lanacaksa, mengene kolu yüksek ba­sınçla sıkılmamak ve özellikle yumu­şak döküm parçalarda çok dikkat edil­melidir.

Mengene üzerinde parça doğrultma işlemi yapılacaksa, doğrultma işlemi çeneler üzerinde değil mengenenin örsünün üzerinde yapılmalıdır. Tesviyeci mengeneleri genelde dökme demirden yapıldıklarından darbelere karşı dayanıksızdır ve kalın parçaların örs üzerinde düzeltilmesi gerekir.

Yanıt: B